Bu yazı Sizden Önce Kere Okundu
Küba’da iki çeşit seçim var: her iki buçuk yılda bir belediye meclisi üyelerini ve
her beş yılda bir bölgesel, genel seçimlerle ulusal meclis üyelerini, yani milletvekillerini seçer Kübalılar. Küba’da, genel, gizli ve -birçok Latin ülkesinin tersine- zorunlu değil gönüllü oy hakkı vardır. Seçme ve seçilme hakkı için en küçük yaş 16’dır. 16 yaşını tamamlayan herkesin belediye meclisi delegesi seçilme ve 18 yaşını dolduran herkesin ulusal meclise seçilme hakkı vardır.
Küba’da seçim adayları parti organları tarafından değil mahalli halk meclisleri tarafından belirlenir. Kuşkusuz Küba’da 1976 yılında yapılan anayasa iyileştirme referandumunda halkın aldığı karar doğrultusunda sadece bir parti vardır; Küba Komünist Partisi. Ama parti seçimlere müdahale etmez ve kendi ayrı adaylarını çıkarıp desteklemez. Fiili olarak mecliste KKP militanı olan ve olmayan üyeler vardır.
Belediye meclisi adayları seçim bölgelerinin ve mahallelerin seçmenlerinin yaptığı toplantılarla belirlenir. Herkesin kendini veya bir başkasını, hangi sebeplere dayandırdığını, kişinin hangi kişisel özelliklerine güvendiğini açıklayarak, adaylığa önerir ve aday olacak kişi orada bulunan kişilerin çoğunluğunun elini kaldırıp adayı onaylamasıyla aday gösterilir.
Herkesin seçimlere katılma hakkı vardır diyoruz; buna uluslararası medya tekellerinin bahsettiği “farklı düşünenler” de dahildirler ve bugüne kadar belirlenen koşullarda katıldıkları seçim süreçlerinde en küçük bir halk desteğini bile alamamışlardır.
Her bir farklı adayın fırsat eşitliğini garanti edebilmek için herhangi bir adayın çıkarına yapılacak propaganda yasaklanmıştır. Bunun yerine seçim komisyonları halka yönelik tek seçim propagandası olarak, adayların bir fotoğrafını ve biyografisini halkın görebileceği yerlere asarlar.
Oylar kesinlikle gizli kullanılır. Oy kullanma yerlerinin mahremiyeti düzenin hiçbir gücü tarafından çiğnenmez ve seçim sandıkları öğrenciler tarafından herhangi bir müdahaleye karşı korunur. Seçim sonuçları halka açık bir şekilde belirlenir ve yabancı yerli isteyen herkes sayımlara tanık olabilir.
Hiçbir seçilmiş vekil halk temsilciliği görevi için özel bir maaş veya ekstra ücret almaz. Bütün güçleriyle tüm zamanlarını halk faaliyetleri için geçirmeleri gerekliliğine karşın, kural olarak profesyonel politikacı sayılmazlar ve seçilmeden önce yaptıkları işlerden aldıkları maaşlardan fazlasını alamazlar.
Her seçim bölgesi geri kalan belediye meclisi delegeleriyle aralarında ilişki kurması amacıyla bir delege belirler. Bu temsilci kendi mahallelerinden birisidir ve bu iş için büyük gayret sarf etmesine karşın herhangi bir maaş almaz. Bu delegeler bir yıl içinde en az iki defa, bütün değerlendirmelerin ve bütçe planlamalarının yapıldığı mahalli toplantılar düzenleyip seçmenlere hesap vermek zorundadırlar. Delegelerin mahalli pratik deneyimleri dünya üzerinde eşi benzeri olmayan bir şekilde gerçekleşir, bu durum Küba’daki demokratik katılımcılığın ve Küba sosyalist demokrasi düzeninin en temel birleşenlerinden biridir.
Cubainformación.tv adresindeki İspanyolca orijinalinden Ercan Bayraz tarafından çevrilmiştir.
